Kilka dni temu NIK opublikował wyniki kontroli przeprowadzonej w związku z:
- wejściem w życie ustawy krajobrazowej,
- chaosem przestrzennym, estetycznym i wizualnym, panującym w polskich miastach,
- niewielką liczbą parków kulturowych, stanowiących jedno z podstawowych narzędzi zagospodarowania przestrzeni publicznej w miastach.
Celem kontroli była ocena działań samorządów zmierzających do poprawy jakości przestrzeni publicznej.W trakcie kontroli oceniono: prawidłowość i skuteczność wdrażania uchwał o parkach kulturowych, planach miejscowych, prawidłowość zarządzania pasem drogowym i działań konserwatorów zabytków.
Skontrolowane zostały urzędy gmin w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Gdańsku, Radomiu, Sieradzu i Zakopanem; Zarządy Dróg Warszawy, Wrocławia Gdańska, Krakowa i Radomia oraz wojewódzcy konserwatorzy zabytków w Warszawie i Łodzi.
W wyniku kontroli NIK stwierdził,że działania zarządów dróg związane z wydawaniem decyzji na zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia reklam jest nieprawidłowe i nieskuteczne. Na 1000 skontrolowanych reklam w pasie drogowym, prawie 60% to reklamy nielegalne lub umieszczone niezgodnie z warunkami decyzji.
Ta część raportu zadziwiła mnie najbardziej. Według naszych szacunków (potwierdzonych między innymi w ocenie urzędu miasta w Szczecinie), aż 80% reklam to reklamy nielegalne – jednak tę liczbę odnosiliśmy głównie do terenów prywatnych, gdzie kontrola urzędu jest trudniejsza. Pas drogowy należy do miasta,gminy bądź skarbu państwai jest zarządzany przez specjalnie do tego celu powołana instytucję (zarząd dróg), która posiada doskonałe narzędzia do egzekwowania porządku na swoim terenie: bardzo wysokie opłaty za zajęcie pasa drogowego oraz kilku/kilkunastokrotność tych opłat w przypadku bezprawnego zajęcia pasa drogowego. Utrzymanie porządku powinno być zatem bardzo proste – wystarczy chcieć i zatrudnić kompetentnych ludzi. Niestety, w naszych miastach to nie wychodzi. Ciekawe, jak zatem będą egzekwowane opłaty reklamowe po wejściu w życie uchwał reklamowych.
W dalszej części raportu jako nieprawidłowy i nieskutecznyzostał ocenionynadzór konserwatorski. Analizie poddano 166 obiektów wpisanych do rejestru zabytków (w tym 50 położonych na terenie parków kulturowych).Na każdym zabytku znajdowały się – przeciętnie – 2 nielegalne reklamy….
W podsumowaniu raportu możemy przeczytać: „W ocenie Najwyższej Izby Kontroli działania podejmowane przez skontrolowane miasta wpłynęły na poprawienie jakości przestrzeni publicznej. Stopień tego wpływu był jednak zróżnicowany. Najskuteczniejsze działania podejmowano w Krakowie i we Wrocławiu, najmniej skuteczne – w Radomiu oraz w Zakopanem – w odniesieniu do parku kulturowego Kotliny Zakopiańskiej. Dokonując oceny poszczególnych miast, należy mieć na uwadze, że uporządkowanie przestrzeni publicznej to proces długotrwały i rozłożony w czasie, wymagający dużego stopnie zaangażowania i konsekwencji ze strony jednostek samorządu terytorialnego w wielu obszarach ich działalności, takich jak tworzenie i zapewnienie funkcjonowania parku kulturowego, zarządzanie pasem drogowym, nadzór konserwatorski, uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz w przyszłości uchwały krajobrazowej.”
Więcej szczegółów na stronie Najwyższej Izby Kontroli:
https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-ksztaltowaniu-krajobrazu-i-przestrzeni-publicznej.html
