Autor/ka:
Marcin Maszewski

Uchwała krajobrazowa w Warszawie

Warszawska uchwała krajobrazowa została ustanowiona na sesji Rady Miasta 16 stycznia 2020 r.  Miesiąc później Wojewoda Mazowiecki opublikował rozstrzygnięcie nadzorcze i stwierdził nieważność całej uchwały. Powodem takiej decyzji nie była niechęć Wojewody do porządkowania przestrzeni publicznej, ale niezgodność przepisów uchwały z prawem.

Miasto złożyło skargę na rozstrzygnięcie Wojewody. 8 grudnia 2020 r. odbyła się rozprawa przed WSA w Warszawie. Sąd oddalił skargę, po czym 10 lutego 2021 r. opublikował uzasadnienie wyroku: http://www.orzeczenia-nsa.pl/wyrok/iv-sa-wa-899-20/229ec0c.html  przyznając częściową rację argumentom Wojewody i utrzymując unieważnienie uchwały w mocy.

Wojewoda złożył skargę kasacyjną do NSA

Miasto zrezygnowało ze złożenia skargi kasacyjnej do NSA i podjęło decyzję o powtórnym procedowaniu uchwały we wskazanym przez WSA zakresie. Pomimo korzystnego wyroku Wojewoda złożył skargę kasacyjną do NSA, w zakresie który dotyczył jedynie tych argumentów, których nie uznał WSA. We wrześniu 2021 r. zapadł wyrok NSA. Sąd podzielił niektóre z argumentów Wojewody dotyczących naruszenia prawa materialnego stwierdzając, że:

  • uchwała nie może określać liczby dopuszczonych na danej nieruchomości nośników reklamowych niebędących szyldami,
  • nie może dotyczyć słupków wygradzających oraz ogrodzeń, będących elementami bezpieczeństwa ruchu drogowego,
  • oraz nie może dotyczyć tablic urzędowych.

Jednocześnie uznał argumenty Miasta stwierdzając, że uchwała może regulować:

  • gabaryty i ażurowość szyldów, nawet jeśli ogranicza to gamę materiałów, z których można je wykonać,
  • tablice informujące o finansowaniu inwestycji publicznych ze środków zewnętrznych,
  • szyldy będące muralami.

Z uzasadnieniem wyroku opublikowanym w styczniu 2022 r. można zapoznać się pod adresem: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/46E6BF7005

W uzasadnieniu pisemnym – w przeciwieństwie do uzasadnienia ustnego – NSA nie wskazał, że Rada Miasta musi procedować uchwałę od nowa. NSA nie odniósł się do tego zagadnienia, ponieważ nie było ono przedmiotem skargi kasacyjnej. Zatem mamy wyrok, z którego nie wynika jasno, czy cały proces musi rozpocząć się od powstania nowej uchwały intencyjnej, czy też po wprowadzeniu niezbędnych poprawek można ponownie wyłożyć dotychczasowy projekt.
Pamiętajmy również, że sprawą uchwały zajmuje się UOKiK (Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów).  Przez ostatnie 3 lat  urząd nie publikował  żadnej nowej informacji dotyczących tej sprawy   https://www.uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=16204

Warszawa nie uchwaliła nowej uchwały intencyjnej. Prace nad nową uchwałą rozpoczęły się pod koniec 2021 roku. 24 lutego 2023 roku projekt warszawskiej uchwały krajobrazowej wyłożono do publicznego wglądu. Zgodnie z przewidywaniami nie wprowadzono istotnej zmiany.

Poniżej przedstawiam główne założenia projektu w Warszawie:

  • strefy – 3, dodatkowo uchwała wyodrębnia ciągi komunikacyjne;
  • maksymalny format reklamy wolnostojącej – 18m2;
  • reklama na elewacji podczas remontów – może być eksponowana na niewielkiej części powierzchni siatki osłonowej, maksymalnie przez 9 miesięcy, raz na 5 lat;
  • reklama na elewacji – preferowane są murale;
  • szyldy – liczba i wielkość szyldów są ograniczone, preferowaną formą szyldów są litery przestrzenne;
  • reklama cyfrowa – w dużym stopniu ograniczona możliwościami technicznymi;
  • okres dostosowania – 3 lata dla szyldów, dla pozostałych nośników 2 lata;
  • warunki dostosowania – częściowo określone;
  • prawa nabyte – nieuwzględnione.

Uwagi do projektu można zgłaszać do 31 marca br.

Z całym projektem uchwały krajobrazowej (oraz projektem poprzednim) można zapoznać się pod adresem:  https://architektura.um.warszawa.pl/uchwala-krajobrazowa

W uchwale określono dosyć długi 3-miesięczny termin uprawomocnienia. Możemy zatem założyć, że uchwała nie wejdzie w życie wcześniej niż po jesiennych wyborach. Moim zdaniem brak nowej uchwały intencyjnej spowoduje wydanie przez Wojewodę rozstrzygnięcia nadzorczego uchylającego kolejną uchwałę.

Więcej o uchwałach krajobrazowych przeczytasz: Uchwały krajobrazowe w największych miastach w Polsce. Przegląd sytuacji, marzec 2023 r. - Jet Line